Forum > Geluid

Watt, ohm, db, spl, rms, argh!!

(15 reacties. Pagina 1 van 2)
Moderator(s): Dré
DennisStandaard Lid
Uit: Nederland
Sinds: 4-5-2002
Laatste: 17-3-2013
Berichten: 45
14-8-2002 22:34
1 x bewerkt. Laatst door Dennis op 14-8-2002 22:38
Het onderwerp zegt het eigenlijk al een beetje:
Waar kan ik meer informatie vinden over de relatie tussen speakers en versterkers? In de techtalk vind ik wel iets terug, maar niet hetgeen waar ik op dit moment mijn hersens mee pijnig:

We beschikken oa over twee master dl800 versterkers en 4 (identieke) subs + 2 tops. Deze versterkers leveren 800 watt elk. Laten we er voor het gemak vanuit gaan dat de boxen elk 400 watt zijn, dus 2 x 1200 watt (de subs zijn volgens mij iets zwaarder).

Normaal gesproken gebruiken we 1 dl800 voor de 2 tops en
de andere dl800 voor de subs (2 of 4) of voor kleinere feestjes 1 dl800 voor 2 tops en 2 subs (doorlussen).

Nu heb ik me door een aantal mensen, die er volgens mij best wel verstand van hebben, de volgende zaken laten vertellen:

Veronderstel dat ik de 2 dl800's gebruik voor de 4 subs:
- Het bridgen van de versterkers zal geen effect hebben op de hoeveelheid db's (het geluid zal niet harder zijn) ofwel: het maakt niet uit of ik voor elk paar subs een aparte dl800 gebruik (4x400 watt) OF dat ik de dl800's bridge en de subs doorlus (2x800 watt).
- Bij bovenstaande weet ik dat er verschil zit in de impedantie (Ohms) en dat dat (volgens mij) ook nog gevolgen heeft. Het vreemde is dat de een zegt dat het geen zin heeft, terwijl het volgens de handleiding van de versterkers wel degelijk nut heeft...

Kom ik op het volgende punt:
- Zo vertelde iemand dat wanneer we bijvoorbeeld nog een paar subs/tops bij zouden kopen en deze op dezelfde versterkers zouden aansluiten (8 boxen op 2 versterkers) de impedantie 2 ohm zal zijn en daardoor de versterkers meer "vermogen" zullen leveren (harder gaan) dan wanneer we 6 boxen op 2 versterkers aansluiten (3 ohm?).

Nog een voorbeeld dat ik gisteren hoorde:
- Wanneer ik 1 dl800 gebruik voor 4 subs zal dat minder hard gaan dan wanneer ik 1 dl800 voor 2 subs gebruik.
Ik moet erbij zeggen dat de persoon in kwestie zei dat de enigste manier om daar achter te komen was door het te proberen, maar is dat ook zo of is het zo al te zeggen?

Jullie mogen best weten dat ik er spijt van heb dat ik nooit natuurkunde heb gedaan, want volgens mij is dit alles allemaal vrij simpel te berekenen (in theorie dan).

Wat ik wel weet is dat het aantal watt niks zegt over hoe hard het zal gaan, maar dat dit meer te maken heeft met de gevoeligheid van je speakers.

Wat ik dus heel graag wil weten is hoe het nu precies in elkaar steekt en hoe je het een van het ander af kan leiden?!

- Wat gebeurt er als je meer speakers doorlust (de impedantie verandert)?
- Wat gebeurt er als ik 2 x 800 watt (bridged) ipv 4 x 400 watt aan de boxen lever?
enz enz.

Ga er, wanneer er in een van bovenstaande omschrijvingen een situatie ontstaat waarbij de boxen niet zwaar genoeg zouden zijn, vanuit dat de boxen niet de bottleneck zijn. Het gaat mij puur even om de theorie...

Dus als iemand een site of een boek weet waar ik de theorie kan bestuderen ben ik al zeer tevreden.

Sorry voor de lange post! happy :)
Dré: misschien een ideetje voor een stukje in de techtalk?
TomVIP Lid
Uit: Anders
Sinds: 3-1-2002
Laatste: 20-9-2024
Berichten: 9489
14-8-2002 23:15
Bijn alles wat je wilt weten staat als over dit forum verspreid.
Helaas voor jouw onder verschillende posts.
Je vraagt dan ook verschillende zaken door elkaar.
Ik zal een poging voor je wagen om het te verduidelijken.

Eerst de versterker.
De meeste versterkers kunnen 4 ohm en 8 ohm door elkaar aan. 2 ohm is alleen bij hele goede en wat nieuwere versterkers. Dit moet wel uitdrukkelijk in de gebruiksaanwijzing vermeld staan, want staat dat er niet en ga je toch op 2 ohm werken, dan gaat je versterker door oververhitting kapot.
Als je een versterker bridged, dan is hij meestal 8 ohm met 2 keer het vermogen.
Het nadeel is dan meteen dat je natuurlijk een soort mono block hebt. Je hebt dus meer versterkers nodig.

De meeste boxen zijn 8 ohm. Je kunt er dan 2 paralel aansluiten op een 4 ohm aansluiting want als je 2 8 ohm weerstanden paralel zet dan word de totale weerstand de helft.
Het resultaat zal zijn dat je met 1 versterker zonder veel verlies dus 4 boxen kunt aansluiten en het resultaat zal zijn dat je meer geluid krijgt. Wat je dan wel in de gaten moet houden is dat je verterker wat harder moet werken en dus voldoende koeling moet krijgen.

Hoe nu verder?
Ik heb zelf vind ik het beste resultaat door met 2 eindtrappen te werken en een cross-over.
1 einddtrap van 2 x 1000 watt 4 ohm die ik gebruik als sub voor mijn dubbele sm115 speakers per kant (paralel geschakeld geeft dat 4 ohm)
1 eindtrap van 2 x 500 watt die ik gebruik voor het mid/hoog van af 150 Hz en in deze boxen zijn de mid en hoog door een passief filter gescheiden op ongeveer 4000Hz.
Ik duw altijd tegen deuren waar trekken op staat.
DennisStandaard Lid
Uit: Nederland
Sinds: 4-5-2002
Laatste: 17-3-2013
Berichten: 45
15-8-2002 10:30
Tom, nou sorry, maar waar dan?
Ik heb alle posts in "geluid" doorgespit als de topictitel mij het idee gaf dat ik er meer kon vinden over wat ik wil weten, maar helaas.

Het is nu alleen zo dat ik van verschillende mensen andere informatie krijg en mijn frustraties eigenlijk in bovenstaande post heb gezet.

Je zegt dat als ik 4 boxen aansluit op 1 versterker ik "meer geluid" krijg. Het zal dus harder gaan?
De versterker moet harder werken: Waarom?? Omdat hij nu op 4 ohm vermogen moet leveren? Je benut een versterker dus beter als je 4 boxen aansluit ipv 2? Er vanuit gaande dat je dezelfde boxen gebruikt.

Maar heeft het bridgen in mijn geval nut?? Het boekje van de versterkers zegt van wel. Echter degene waar ik eergisteren mee heb gesproken zegt van niet!
Haal ik dus meer uit mijn versterkers/boxen als ik 4 subs aansluit op 2 versterkers die in bridge staan (2 x 800 watt) dan wanneer ze dat niet staan (4 x 400 watt)??

Ik hoef niet perse alle antwoorden op mijn vragen hier te krijgen (al zou dat niet verkeerd zijn natuurlijk happy :) ).
Waar het mij vooral om gaat is dat ik het wil snappen.
DréAdministrator
Uit: Nederland
Sinds: 17-11-2001
Laatste: 19-9-2024
Berichten: 13472
15-8-2002 18:38

Dennis schreef:

We beschikken oa over twee master dl800 versterkers en 4 (identieke) subs + 2 tops.

Normaal gesproken gebruiken we 1 dl800 voor de 2 tops en
de andere dl800 voor de subs (2 of 4) of voor kleinere feestjes 1 dl800 voor 2 tops en 2 subs (doorlussen).
Verdubbelen van speakers leidt ALTIJD tot verhoging van de geluidsdruk, ook als het versterkervermogen NIET toe zou nemen. Dit komt door de verdubbeling van het conusoppervlak. Je hebt dus 6dB winst vanwege de verdubbeling van speakers EN je ZOU (als je versterker bijvoorbeeld NIET meer zou gaan leveren in een lagere impedantie) 3dB verlies hebben doordat het vermogen verdeeld wordt over de 2 speakers (per kanaal). De netto winst zou dan NOG STEEDS 3dB zijn.

WEL moeten natuurlijk de speaker dezelfde kant op bewegen (in fase staan). Staan ze niet in fase dan moet je EN dit corrigeren en een half uur in de hoek gaan staan.

Bij speakers waarbij je de conus kunt zien kun je de fase (beter woord is polariteit maar het is warm...) testen met een 9V batterij. Ze moeten dan allemaal dezelfde kant op bewegen (als ze een voor een op dezelfde manier op de batterij aangesloten worden).

De DL-800: Deze is behoorlijk goed beveiligd (o.a. een sliding limiter die het vermogen terugregelt als de versterker te warm wordt) EN hij kan 2 Ohm belasting aan (zo lang je alles netjes in de gaten houdt). DUS: Bruggen die hap!!! Elke versterker kan dan echter nog maar TWEE subs aansturen. Je zult dus een extra versterker moeten aanschaffen voor de topjes (en maak die dan gelijk wat zwaarder).

Ook zul je dan een actief wisselfilter moeten hebben (en niet meer, zoals nu, gebruik maken van een in de sub ingebouwd passief filtertje). Dat wordt dus aanpassen.

Vind je dat te veel werk, laat het dan maar zoals het nu is. MAAR controleer wel hoe het zit met de polariteit van de speakers. Als je speaker voor speaker toevoegt en het geluid wordt NIET harder, dan is er iets FOUT.
-- Pardon my French, I'm Dutch --
DennisStandaard Lid
Uit: Nederland
Sinds: 4-5-2002
Laatste: 17-3-2013
Berichten: 45
15-8-2002 21:31
2 x bewerkt. Laatst door Dennis op 15-8-2002 21:33
*vloekt flink* angry

Mijn verstand (eigenlijk meer gevoel) zei me toch dat die meneer waar ik het eerder over had het niet bij het rechte eind had. Bedankt Tom en Dré!!

Ik ben dus zelf niet zo thuis op dit gebied en soms gaan de termen me iets boven het hoofd, dus ik ga toch nog een paar vragen stellen:
- Verdubbeling van het aantal speakers leidt tot 6 dB winst. Is dat per kanaal?? Hoe kom je aan die 6 dB?? Ik neem aan dat daar een formule of iets dergelijks achter zit?
- Ik raak het spoor alweer bijster als je over fase begint. Heeft dat te maken met het feit dat als ze niet in fase staan er een soort vertraging optreedt? Dit moet je alleen checken als je dus 4 speakers op 1 versterker aansluit?
- Om dit te testen sluit ik dus een 9V batterij aan op de + en de - en check of de conussen dezelfde kant op bewegen? Kan ik hier nog ergens meer over lezen (een site/boek?), want ik hoor dit voor het eerst (sorry!)
- Wanneer belast je een dl800 met 2 Ohm? Tom vertelde al dat als je 2 8 Ohm weerstanden parallel zet de totale weerstand de helft wordt. Wat als ik nu 3 8 Ohm, weerstanden parallel zet, wordt de totale weerstand dan 8 / 3 = 2,66 Ohm? En bij 4 parallel geschakelde 2 Ohm?
- Waarom kan ik maar 2 subs aansluiten op 1 versterker als ik de boel bridge? Niet dat ik er meer wil aansluiten, maar ik vraag het me gewoon af wink ;)
(Nogmaals: wil graag de theorie erachter ook begrijpen)

Dre: Waarom zou ik voor de tops een zwaardere versterker moeten hebben dan die dl800? 2 x 400 watt lijkt me toch wel voldoende voor mid en hoog...?

Ok, het nut van de cross-over hebben ze me van de week laten horen. Ik zit er dan ook hard over te denken er 1 aan te schaffen.

Ik besef dat ik best wel een newbie ben op dit gebied. Die meneer van "eerder" had het over een engelstalig boek van Yamaha, waar dit soort zaken tot in detail wordt besproken. Weet iemand welk boek hij bedoelt of welke ik anders zou kunnen bestuderen?

Dre: Als ik zelf alles weer een beetje op een rijtje heb staan zal ik kijken of ik het in een techtalkje kan gieten. Eentje die newbie-bestendig is laugh :D Ik zal deze je dan wel mailen, dan moet je maar kijken of je hem op de site gooit!
DréAdministrator
Uit: Nederland
Sinds: 17-11-2001
Laatste: 19-9-2024
Berichten: 13472
16-8-2002 00:53
2 x bewerkt. Laatst door Dré op 16-8-2002 00:54

Dennis schreef:

*vloekt flink* angry

Mijn verstand (eigenlijk meer gevoel) zei me toch dat die meneer waar ik het eerder over had het niet bij het rechte eind had. Bedankt Tom en Dré!!

Ik ben dus zelf niet zo thuis op dit gebied en soms gaan de termen me iets boven het hoofd, dus ik ga toch nog een paar vragen stellen:
- Verdubbeling van het aantal speakers leidt tot 6 dB winst. Is dat per kanaal?? Hoe kom je aan die 6 dB??
De verdubbeling is gewoon de verdubbeling. Dus als je eerst 1 subje per kant hebt en nu 2 dan is de output (bij gelijkblijvend vermogen) 3dB hoger. Geef je elke sub net zoveel vermogen als eerst de enkele sub (totaal dus 2 x zo veel versterker vermogen) dan win je dus totaal 6dB (3dB + 3dB). Dit gaat op als de speakers, in verhouding tot de weer te geven frequentie, dicht bij elkaar staan (bij subjes dus al bij 1 meter afstand). We spreken dan over "pressure addition".
Ik neem aan dat daar een formule of iets dergelijks achter zit?
Je wou de formule? Hier is ie:
2 2 2
p0 B l Sd
n0 = ------ * ------ * -----
2 pi c Re 2
Mms

(Komt er een beetje beroerd uit te zien vanwege het wegvallen van de spaces. Ik zal eens kijken wat ik daar aan kan doen.)
- Ik raak het spoor alweer bijster als je over fase begint. Heeft dat te maken met het feit dat als ze niet in fase staan er een soort vertraging optreedt?
Als een (of meer) van de speakers de verkeerde polariteit hebben dan staat de ene speaker naar voren te duwen terwijl de anderen naar achteren staat te trekken. Ze moeten dus allemaal hetzelfde doen (tegelijk van voor naar achter....).
Dit moet je alleen checken als je dus 4 speakers op 1 versterker aansluit?
Dit moet je ALTIJD checken, ook als je maar 2 speakers hebt. Sommige "fabrikanten" hebben er geen moeite mee kastjes te leveren waarbij de polariteit fout is.
- Om dit te testen sluit ik dus een 9V batterij aan op de + en de - en check of de conussen dezelfde kant op bewegen? Kan ik hier nog ergens meer over lezen (een site/boek?), want ik hoor dit voor het eerst (sorry!)
Yamaha Sound Reinforcement Handbook.
ISBN: 0881889008

The Loudspeaker Design Cookbook - Vance Dickason.
ISBN: 1882580338
- Wanneer belast je een dl800 met 2 Ohm? Tom vertelde al dat als je 2 8 Ohm weerstanden parallel zet de totale weerstand de helft wordt. Wat als ik nu 3 8 Ohm, weerstanden parallel zet, wordt de totale weerstand dan 8 / 3 = 2,66 Ohm? En bij 4 parallel geschakelde 2 Ohm?
Als je een versterker brugt dan ziet elke kant van de versterker de HELFT van de impedantie. Als je dus een 4 Ohm sub (of 2 x 8 Ohm subs in parallel) aansluit op een gebrugde versterker (aansluiten tussen de 2 plus uitgangen) dan ziet elke kant van de versterker dus 2 Ohm.
- Waarom kan ik maar 2 subs aansluiten op 1 versterker als ik de boel bridge? Niet dat ik er meer wil aansluiten, maar ik vraag het me gewoon af wink ;)
Zie hierboven.
(Nogmaals: wil graag de theorie erachter ook begrijpen)

Dre: Waarom zou ik voor de tops een zwaardere versterker moeten hebben dan die dl800? 2 x 400 watt lijkt me toch wel voldoende voor mid en hoog...?
De DL-800 levert zeker GEEN 2 x 400W aan je 8 Ohm topjes (eerder ergens rond de 250W). Bij topjes wil je zeker wat headroom hebben om clippen te voorkomen EN om het maximale uit je speakers te halen.
-- Pardon my French, I'm Dutch --
DennisStandaard Lid
Uit: Nederland
Sinds: 4-5-2002
Laatste: 17-3-2013
Berichten: 45
16-8-2002 08:28
Het begint me allemaal steeds duidelijker te worden!
Ik ga me er binnenkort zeker meer in verdiepen, maar weet nu in ieder geval voldoende om net iets meer uit ons huidige setje te halen.

Die fase-check: is dat iets wat je eenmalig (na aanschaf van nieuwe speakers) moet testen of kan die polariteit in de loop van de tijd/het gebruik veranderen?

Hoe kan je die polariteit corrigeren en waarom moet ik in godesnaam een half uur in de hoek gaan staan???
(Deze vraag zagen jullie vast al aankomen wink ;) )
DréAdministrator
Uit: Nederland
Sinds: 17-11-2001
Laatste: 19-9-2024
Berichten: 13472
16-8-2002 10:04

Dennis schreef:

Die fase-check: is dat iets wat je eenmalig (na aanschaf van nieuwe speakers) moet testen of kan die polariteit in de loop van de tijd/het gebruik veranderen?
Dit is een eenmalige controle, bij aanschaf/bouw van je speakers. Natuurlijk wederom controleren mocht je ooit de speakers re-conen o.i.d.
Hoe kan je die polariteit corrigeren
Door de aansluitdraadjes van elke individuele speaker alsnog correct aan te sluiten als je er achter komt dat een of meer speakers een verkeerde polariteit hebben.
en waarom moet ik in godesnaam een half uur in de hoek gaan staan???
(Deze vraag zagen jullie vast al aankomen wink ;) )
Zodat je tijd hebt een aantal boeken door te lezen ;-)
-- Pardon my French, I'm Dutch --
DennisStandaard Lid
Uit: Nederland
Sinds: 4-5-2002
Laatste: 17-3-2013
Berichten: 45
16-8-2002 10:57
Damn!
Was er net zelf achter gekomen hoe ik de polariteit moet veranderen, maar hij was me voor happy :)
En nu ik er over nadenk kan ik mezelf weer voor me kop slaan dat ik dat zelf niet kon verzinnen...

Ik denk dat een half uur niet genoeg is met mijn IQ laugh :D
TomVIP Lid
Uit: Anders
Sinds: 3-1-2002
Laatste: 20-9-2024
Berichten: 9489
16-8-2002 23:06
In de biblotheek staan ook meestal wel een paar boeken over dit onderwerp.
"Het PA handboek" is zo een boek.

Noot:
"Vaak ontbreekt niet de WIL om te leren,
maar eerder het GEDULD om te lezen wink ;)
Ik duw altijd tegen deuren waar trekken op staat.

Terug naar forum Reageer (zonder quote)